با توجه به پیشرفت هایی که در دنیای امروز شاهد آن هستیم، دیگر قطع عضو سبب عدم تحرک افراد نمی شود و کسانی که اندام حرکتی خود را از دست داده اند، با استفاده از تکنولوژی های جدید پزشکی قادر این امکان را دارند که زندگی روزمره خود را ادامه دهند و به ورزش های حرفه ای نیز بپردازند.
یکی از بهترین تجهیزات پزشکی که در این خصوص تولید شده است، پروتز پنجه کربنی نامیده می شود. استفاده از فیبر کربن در ساخت این نوع از لوازم پزشکی سبب شده است تا این وسیله به یکی از پرکاربردترین لوازم در عرضه پزشکی و ورزشی تبدیل شود.
مخترعان همیشه در پی ساخت اندام های مصنوعی برای کسانی بودند که به نوعی عضوی از بدن مانند دست یا پای خود را از دست داده اند. امروز استفاده از پروتزهای پنجه کربنی به دلیل کاربردها و مزایای منحصر به فردی که دارد، به افراد این امکان را می دهد تا مانند سایرین زندگی پر هیجان خود را انجام دهند و به راحتی به ورزش های مورد علاقه خود بپردازند.
در واقع پروتزها جایگزین بسیار مناسبی از لحاظ زیبایی شناسی در اندام ها نیز عنوان می شوند و علاوه بر عملکردهای مکانیکی که در آنها به جای حرکت طبیعی بدن تعبیه شده است، جای خالی اندام قطع شده را به راحتی پر می کنند.
با این حال هنوز از لحاظ قابلیت های لمسی مانند عضو قطع شده نیستند و باید در این زمینه به پیشرفت دست پیدا کنند. در این مقاله می خواهیم که تاثیر پروتز پنجه کربنی را در ورزش مطالعه کرده و در مورد ویژگی های این وسیله پزشکی حرفه ای مطالبی را ارائه کنیم؛ بنابراین اگر خواهان ورزش با این نوع پروتز هستید، با ما تا ادامه این مقاله همراه باشید.
پروتز پنجه کربنی چیست؟
در سال های اخیر شاهد تولید انواع پروتزهای مصنوعی بوده ایم که یکی از بهترین آنها پروتز پنجه کربنی است. این پروتزها به صورت تیغه های بسیار مقاوم و با دوام تولید می شوند و بیشتر در فعالیت های ورزشی بکار می روند.
از آنجایی که انواع متنوعی از این پروتزها تولید شده است، انتخاب مناسب ترین پروتز بر اساس فعالیت هایی که افراد انجام می دهند، صورت می پذیرد. این پروتزها را با روش های بسیار پیشرفته و به واسطه الیاف کربن تولید می کنند و همچنین در ساخت آنها از مواد انعطاف پذیر دیگری مانند رزین اپوکسی استفاده می شود.
از آنجایی که ورزش هایی مانند دو، پرش و بسیاری از ورزش های دیگر به سرعت و انعطاف پذیری بالایی احتیاج دارند، در نتیجه ساخت این پروتزها باید به صورتی باشد که در زمان استفاده هیچ گونه مشکلی را برای افراد به وجود نیاورد.
سطح پروتز پنجه کربنی مخصوص ورزش باید به صورت صاف طراحی شود تا به راحتی روی زمین قرار گیرد و تعادل ورزشکاران را حفظ کند. تیغه مورد نظر در بالای این سطح صاف قرار می گیرد و به اندام قطع شده افراد متصل می شود.
از آنجا که ورزشکاران جهت انجام کارها و فعالیت های ورزشی خود به شتاب و سرعت بالایی احتیاج دارند، طراحی این پروتز به گونه ای است که نیروی بسیار زیادی را به اندام قطع شده افراد وارد می آورد تا سرعت آنها در زمان انجام فعالیت ورزشی افزایش پیدا کند.
پروتزهای پنجه کربنی در ابعاد و اندازه هایی تولید می شوند که متناسب با اندام افراد باشند و معمولا برای ورزشکارانی که از ناحیه زانو دچار قطع عضو هستند، به کار برده می روند. با توجه به وزن هر فرد باید از پروتز مناسبی استفاده شود تا تحمل وزن مورد نظر را داشته باشند. در غیر اینصورت کارایی بالایی را از این نوع پروتزها مشاهده نمی کنید.
پروتز پنجه کربنی در ورزش چه کاربردی دارد؟
پروتز در زمان های قدیم از مواد رسوبی تولید می شد که جهت جایگزینی اندام های از دست رفته از آن استفاده می کردند. به مرور زمان و با تولید متریال های پیشرفته همچون کامپوزیت کربن و الیاف آن پروتز هایی روانه بازار شد که ویژگی های منحصر به فردی را از خود به نمایش گذاشت که به پروتزهای پنجه کربنی معروف است.
این پروتزها برای انجام فعالیت های روزانه و همچنین ورزش های حرفه ای استفاده قرار می شوند و برای افرادی که دچار قطع عضو یا بیماری های مادرزادی در اندام و دستگاه های حرکتی هستند، گزینه مناسبی به شمار می رود.
پروتزها را از نظر زیبایی شناسی و هم از نظر کاربردی تولید می کنند تا به عنوان اندام مصنوعی از آنها استفاده شود. کامپوزیت ها و مواد پلاستیکی به خصوص فیبر کربن در تولید این پروتزها سبب شده است تا اندام های مصنوعی محکم تر و سبک تر از قبل ساخته شوند تا انرژی لازم جهت حرکت ورزشی را برای افراد تامین کنند.
پروتز پنجه کربنی چه ویژگی هایی دارد؟
این پروتزها به دلیل ویژگی های منحصر به فردی که دارند، گزینه بسیار مناسبی جهت انجام ورزش و فعالیت هایی مانند دو و پرش به شمار می روند. جهت آشنایی بیشتر با این نوع از پروتزها ویژگی های آنها را در زیر بررسی می کنیم.
وزن سبک
یکی از مهمترین ویژگی هایی که در این نوع از پروتزها وجود دارد و بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است، وزن سبک آنها عنوان می شود. به همین دلیل افراد در هنگام انجام فعالیت های ورزشی دیگر نیاز نیست تا وزن اضافی و سنگین پروتز را با خود حمل کنند.
در واقع وزن پروتز پنجه کربنی چند گرم محاسبه می شود که ممکن است با توجه به وزن افراد این میزان متفاوت باشد.
مقاومت ایده آل
از آنجا که فعالیت های ورزشی نیاز به تحرک بالایی دارند، در نتیجه این پروتزها از مقاومت بسیار زیادی برخوردار هستند تا در حین انجام ورزش به افراد هیچ گونه آسیبی وارد نشود. همچنین مقاومت بالای پروتز پنجه کربنی از خرابی، شکستگی، ساییدگی و سایر مشکلات دیگر در آنها جلوگیری می کند.
انعطاف پذیری بالا
پروتزهایی که در قسمت مچ پای افراد قرار می گیرند، به گونه ای طراحی می شوند که انعطاف پذیری بالایی دارند و در زمان ورزش تحرک را برای ورزشکاران راحت تر می کنند.
شتاب حرکت منحصر به فرد
نیرویی که از کف این پروتزها به پای افراد وارد می شود، شتاب بسیار بالایی را در زمان انجام ورزش برای آنها ایجاد می کند. این شتاب سرعت انجام فعالیت ها را افزایش می دهد و به ورزشکاران یاری می رساند تا مانند افراد عادی به فعالیت بپردازند.
پروتز پنجه کربنی دارای چه انواعی است؟
این نوع از پروتزها را در چهار نوع اصلی تولید می کنند که به صورت زیر نامگذاری می شوند.
- پروتز transradial
- پروتز transhumeral
- پروتز transtibial
- پروتز transfemoral
هر کدام از این پروتزها در اندام های متفاوتی از بدن به کار می روند و با توجه به ویژگی هایی که دارند، بهترین جایگزین جهت اندام های از دست رفته افراد به شمار می روند. در پروتز پنجه کربنی از فیبر کربن، پیوندهای مکانیکی، موتورها، میکرو پردازنده های کامپیوتری و ترکیب های خلاقانه حرکتی جهت کنترل بیشتر و حفظ تعادل کاربران استفاده شده است.
در این مقاله سعی کردیم تا در مورد پروتز پنجه کربنی، ویژگی ها و انواع آنها مطالبی را برای شما بگوییم و کاربردهای آن را در ورزش بررسی کنیم. از آنجایی که این پروتزها را با الیاف بسیار پیشرفته کربن تولید می کنند، قابلیت ارتجاعی بسیار بالایی دارند و همچنین وزن کم آنها سبب شده است که مخاطبان این نوع از پروتزها روز به روز افزایش پیدا کنند.
Source: www.disabled-world.com, www.onlinelibrary.wiley.com
