دنیای پروتز توانسته بیشترین نقص ها در زندگی انسان را رفع کند. بزرگترین جهش در فناوری طی ۵ تا ۱۰ سال گذشته با استفاده از کامپوزیت های فیبر کربن، آلیاژ های فلز سبک در تولید پروتز ها رخ داده است.عملکرد ورزشی قطع شده طی سالهای گذشته همراه با توسعه پنجه های فیبر کربن تا حد زیادی بهیود یافته است. هدف از بهبود پروتز ها تلاش برای افزایش عملکرد با کاهش عیب و مشکلات عملکرد پای مصنوعی در مقایسه با پای انسان است. میتوانیم با کاربرد پنجه کربنی تا حد زیادی مشکلات پروتز های مصنوعی قدیمی را رفع کنیم.
کاربرد پنجه کربنی
پنجه کربنی مدل توسعه یافته پس از اختراع پای SACH است. پروتز های فیبر کربن ساخته شده در حال حاضر تکنیک دویدن را برای افراد قطع عضو شده ارائه میدهد. این پنجه ها در انواع مختف ساخته شده و با توجه به وضعیت شخص و ناحیه عضو قطع شده میتوانند انتخاب کنند.
این پنجه ها به گونه ای طراحی شدند که انرژی را زمان فشار وزن روی فنر ذخیره و هنگام حرکت به جلو منتقل میکند این عمل راحتی راه رفتن را افزایش میدهد.
پنجه کربنی در فعالیت های پیشرفته ورزشی مانند دویدن، راه رفتن در سطوح ناهموار مناسب است و میتواند تا ۹۵% بازده انرژی برای شما داشته و برای استفاده معمولی نیز میتواند جوابگو باشد.
در ادامه مزیت استفاده از این نوع پای مصنوعی برای شما توضیح میدهیم.
کاربرد انواع پنجه کربنی
اخیرا مدل های مختلفی از پنجه های کربنی وارد بازار فروش شده و برای فردی که به هر نحوی آسیب دیده و توانایی های طبیعی اش کم شده مورد استفاده قرار می‌گیرد که زندگی را برایشان راحت تر کند.
این پروتز ها به طور کلی در دو نوع C شکل و J شکل ساخته میشوند که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند.
کاربرد پنجه کربنی C شکل:
پروتز های پنجه کربنی به طور معمول پیشرفته تر از انواع دیگر پروتز هاست و از الیافی سبک و محکم ساخته شده است. از مزایای پنجه کربنی میتوان به تناسب ساخت آن نسبت به توانایی بدن و فعالیت افراد مختلف اشاره کرد. که پنجه کربنی سی شکل عموما برای افرادی با توانایی فعالیت کم طراحی و ساخته شده است. برای مثال از این مدل برای دویدن آهسته در مسافت های نامحدود استفاده میشود.
در ادامه ۲ مدل از پروتز پنجه کربنی که برای این فعالیت ها مناسب اند به شما معرفی میکنیم.
- پنجه کربنی اپیروس
این نوع پنجه به عنوان پای مصنوعی چند محوری شناخته می شوند، برای فعالیت های سطح ۳ کاربرد دارند و برای افراد با وزن ۱۲۵ کیلوگرم مناسب است.
- پنجه کربنی تریون
این مدل سبکی وزن بیشتری نسبت به سایر انواع آن دارند و برای انجام تحرکات کم مناسب است.
کاربرد پنجه کربنی J شکل:
این مدل بیشتر توسط افراد دارای فعالیت ورزشی بیشتر و دونده ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای ساخت این نوع پروتز ها از مواد پلاستیکی، کامپوزیت ها و همچنین فیبر کربن ساخته میشوند که هم محکمتر و سبک تر از انواع دیگر آن است و هم برای ورزش هایی که انرژی بالا نیازمند اند کاربرد دارد.
از قابلیت های این نوع پنجه کربنی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- وزن سبک
- مقاومت ایده آل
- انعطاف پذیری بالا
- شتاب حرکت بسیار عالی
پنجه کربنی در شنا و ورزش دو
از آنجایی که در ورزش های پیشرفته مثل شنا بدن باید انعطاف پذیری و سرعت قابل توجهی دارا باشد، بنابراین در ساخت این پروتز ها دقت و تکنولوژی بالایی استفاده میکنند که برای فرد هیچ محدودیت و مشکلی به وجود نیاید. اجزا و سطح روی پروتز پنجه کربنی مخصوص شنا طوری طراحی میشوند که به راحتی روی زمین قرار گیرد. همچنین برای راحتی ورزشکاران ساخت پنجه کربنی به گونه ایست که نیروی بسیار زیادی را به اندام قطع شده افراد وارد میکند که سرعت آنها در حین انجام ورزش ها افزایش پیدا کند.
در ادامه ۲ مدل از پروتز پنجه کربنی که برای این فعالیت ها مناسب اند به شما معرفی میکنیم.
· پنجه کربنی سلسوس
این مدل پنجه مقاومت و عملکر بالایی دارد و ساخت آن به صورت یکپارچه و از تکنولوژی فنر بهره گرفته است.
· پنجه کربنی هاریزون اچ دی
این مدل پوشش تیتانیوم دارد و با تکنولوژی های به روز تولید میشوند، برای انجام فعالیت های سطح بالا و با ضربه مناسب هستند.
مزیت استفاده از کربن در کاربرد پنجه کربنی
برتری فیبر کربن یا اپوکسی در تولید پروتز ها به دلیل ظاهر زیبا، قیمت، فرآیند ساده تولید و برتری فنی و عملکردی آنها نسبت به سایر مواد است. سبکی وزن، قابل شستشو بودن و چرخش در جهات مختلف از مزیت های دیگر آن است.
بزرگترین مزیت این الیاف این است که برای تولید اجزای عمیق با دیواره های نازک و منحنی بسیار کارآمد هستند، میتوانند در تولید پای مصنوعی با شباهت زیاد به پای انسان کمک کنند. و شخص میتواند با توجه به وضعیت و نیاز های خود پای مخصوص خود را سفارش دهد.
متخصصان برای ساخت پای مصنوعی جدید که در سال ۱۹۸۰ توسعه دادند از دو قطعه فیبر کربن، ماده سبک وزن، انعطاف پذیر و قوی استفاده کردند که در آن زمان بیشتر برای هوانوردی استفاده می‌شد. و با استفاده از این مواد توانستند قابلیت فعالیت ورزشی را برای این پا فراهم کنند.
۳ عامل مهم برای داشتن بهترین پنجه کربنی
وجود این ۳ عامل در پروتز ها امری بدیهی است زیرا بدون آن ها امکان راه رفتن و فعالیت برای افراد فراهم نمیشود، اما کیفیت و دقت در ساخت این پروتز هاست که پنجه کربنی را از بقیه پروتز ها برتر میکند. همچنین وجود این ۳ عامل در افزایش کاربرد پنجه کربنی بی اثر نیست.
- داشتن سوکت مناسب برای متصل شدن
سوکت در پروتز ورزش آبی از مهم ترین بخش های پنجه کربنی است و جایی است که اتصال با اندام باقیمانده از پا انجام میشود. به همین ترتیب امکان حرکت را به فرد میدهد. برای ساخت این نوع سوکت ها که در ورزش های آبی استفاده میشوند اکثرا از مواد با دوام و یک بالشتک اضافی داخل سوکت بهره میگیرند.
- هم ترازی با بدن
از عواملی که خیلی میتواند برای افراد مشکل شود میتوان به عدم تقارن هنگام فعالیت ها و در کل راه رفتن با پروتز ها اشاره کرد. معمولا در ساخت پنجه کربنی از ابعاد و اندازه های سفارشی هر شخص استفاده میکنند و به همین دلیل این مشکل به مراتب کمتر برای افراد پیش میاید. در صورتی که هنگام راه رفتن یا دویدن احساس درد داشتید سریعا کار را متوقف کنید و به حل مشکل بپردازید. زیرا عدم تقارن و بیشتر یا کمتر بودن سطح تماس پنجه با زمین میتواند باعث ایجاد مشکل در فرآیند راه رفتن شما شود.
- متناسب با توانایی جسمانی هرشخص
پنجه های کربنی همانطور که در مطلب بالا گفته شد، با ایجاد تنوع در ساخت خود توانستند برای همه نوع فعالیتی این پنجه ها را آماده کنند. بنابراین حتی اگر شما سطح فعالیت پایینی دارید هم میتوانید از این پنجه بسیار با کیفیت و با دوام استفاده کنید و راحتی زیادی را حس کنید.
قیمت پنجه کربنی
پنجه کربنی انواع مختلفی دارد و میتوانیم شروع قیمت را برای مدل های مختلف از ۱۳ میلیون تومان تا ۶۰ میلیون تومان در بازار فعلی موجود است.
کلام آخر
متخصصان همواره تلاش کردند پروتز ها را بسیار شبیه به پای انسان تولید کنند تا با تقلید از الگوی رفتاری و زندگی هرشخص زندگی را برای آنها بهبود بخشد. کاربرد پنجه کربنی نسبت به سایر مدل های ساخته شده بیشتر و دارای مزیت های بهتر است بنابر این توصیه میشود اگر میخواهید راه رفتن بسیار شبیه به پای اصلی‌تان را حس کنید از این پنجه ها استفاده کنید.
Source: www.sciencedirect.com, www.oandplibrary.org, www.opedge.com
