پروتزها به اندام های مصنوعی و پیشرفته ای گفته می شود که در انواع مدل های متفاوت به تولید می رسند. یکی از مهمترین پروتزهای پزشکی پروتز زیر زانو است. از آنجایی که ساق پا جزو اندام حرکتی به شمار می رود، بیشتر در معرض خطر قطع عضو قرار می گیرد.
این پروتزها به منظور ارتقا کیفیت زندگی افراد و بازگشت عملکرد حرکتی به عضو قطع شده طراحی می شوند؛ بنابراین تا حد امکان باید شبیه به اندام های واقعی بدن باشند. ساخت پروتز زیر زانو دارای اهمیت بالایی است زیرا هرگونه اندازه گیری های اشتباه در ساخت آسیب های جدی را برای افراد دارای قطع عضو ایجاد می کند.
برای این منظور اطلاع از نکاتی قبل از انجام این کار به متخصصان پروتز کمک می کند تا اندامی با کیفیت همراه با کارایی بالا را تولید کنند؛ بنابراین در این مقاله به بررسی چند نکته مهم و اساسی قبل از ساخت این پروتزها می پردازیم.
ساخت پروتز زیر زانو متناسب با دلیل قطع عضو
قطع عضو یکی از مهمترین و دردناک ترین مشکلاتی است که افراد را با شرایط بسیار نابسامان روحی و جسمی روبه رو می کند. در واقع هر فردی در طول زندگی خود ممکن است دچار قطع عضو شود؛ بنابراین اولین نکته ای که این افراد باید بدانند، نحوه برخورد با این واقعیت است.
این افراد باید تا آخر عمر خود با این مشکل دست و پنجه نرم کنند؛ بنابراین آگاهی از چگونگی برخورد با این معضل به آنها کمک بسیاری می رساند تا روحیه خود را از دست ندهند. این معضل یا به صورت مادرزادی وجود دارد تا تحت شریط متفاوتی مانند: آسیب رسیدگی به پا، بیماری ها و غیره ایجاد می شود؛ بنابراین متخصص پروتز و ارتوپدی باید در ابتدا معاینات لازم را انجام دهد تا بر اساس نوع قطع عضو ساخت پروتز زیر زانو را شروع کند.
سن عاملی مهم در ساخت پروتز زیر زانو
یکی از مهمترین نکاتی که قبل از ساخت پروتزهای زیر زانو باید بررسی شود، سن افراد است. این ویژگی عاملی مهم در ساخت این پروتزها به شمار می رود. افرادی که سن بالاتری دارند، به طور حتم پروتزهای مخصوصی برای آنها در نظر گرفته می شود تا آسیب های دیگر مانند آسیب به ستون فقرات را برای آنان ایجاد نکند.
برای این منظور متخصصان ارتوپد باید در ابتدا از سن و سال افراد مطلع باشند تا بر این اساس پروتزی با دوام و باکیفیت را به صورت سفارشی بسازند.
میزان فعالیت های حرکتی
هر فردی در طول زندگی برنامه ریزی های مشخصی دارد که بر اساس آنها فعالیت های خود را انجام می دهد. کسانی که قطع عضو دارند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این افراد به دلیل شرایط جسمی خود ممکن است به زمان بیشتری برای فعالیت های خود احتیاج داشته باشند. این امر در ساخت پروتز زیر زانو اهمیت بالایی دارد.
به دلیل این فعالیت ها پروتزهای متفاوتی تولید می شوند که هر کدام از آنها ویژگی های منحصر به فردی دارند که روی فعالیت این افراد تاثیر می گذارد. پروتزهای زیر زانو در ناحیه ای قرار داده می شوند که امکان راه رفتن و انجام ورزش را برای افراد ایجاد می کنند؛ بنابراین کسانی که فعالیت های جسمی زیادی دارند، باید نوع مناسبی از این تجهیزات برای آنها ساخته شود.
مدت ماندگاری پروتز زیر زانو
هر کدام از پروتزها طول عمر متفاوتی دارند و برخی از آنها ممکن است تا سالیان سال بدون هیچ گونه تغییری در عملکرد خود دارای ماندگاری باشند. قبل از ساخت پروتز زیر زانو باید به این ویژگی آنها دقت کرد. در حالت کلی این محصولات پزشکی طول عمر بالایی دارند و در صورت مراقبت های اصولی از این تجهیزات خللی در عملکرد آنها ایجاد نمی شود.
در برخی از مواقع ممکن است سوکت اتصال این پروتزها به عضو قطع شده شل شود یا خاصیت خود را از دست دهد که در این صورت با تعویض آن قطعه استفاده از پروتز زیر زانو مجددا امکان پذیر است. ساخت پروتز زیر زانو به گونه ای انجام می شود که در برابر عوامل متعدد و فشار وزن افراد هیچ گونه آسیبی به آن نرسد؛ البته در پروتزهای جدید کربنی این قابلیت بیشتر از سایر پروتز ها قابل مشاهده است.
نوع پروتز و عملکرد آن
ساخت پروتز زیر زانو در انواع متنوع و به صورت سفارشی انجام می شود تا افراد با نیازهای متفاوت از آنها استفاده کنند. انواع پروتزها این امکان را به افراد می دهند تا فعالیت های خود را بر اساس نوع پروتز انجام دهند.
این تجهیزات پزشکی از زمان های قدیم تاکنون بکار می روند و از متریال و مواد متفاوتی در ساخت آنها استفاده می شود. پروتزهای کربنی از جمله پرکاربردترین پروتزهایی هستند که امروزه کاربرد دارند. به دلیل مزایای زیر کربن ماده ای بسیار مناسب در ساخت پروتز کربنی عنوان می شود.
- انعطاف پذیری بالا
- توزیع وزن در کل بدن
- ذخیره انرژی و برگشت آن در زمان راه رفتن
- جلوگیری از ایجاد فشار در عضو قطع شده
- دوام بالا در برابر شکستگی
- ماندگاری طولانی مدت
- بدون ایجاد درد در ناحیه متصل شده به پا
این پروتزها به دلیل ذخیره سازی انرژی و بازگشت آن به بدن در ورزش هایی مانند دو کاربرد بالایی دارند و افراد ورزشکار بهتر است که این نوع از پروتزها را سفارش دهند.
میزان بافت باقی مانده
قبل از سفارش پروتزها پزشک معاینات اولیه را از وضعیت پای افراد انجام می دهد تا شرایط آن را تحت نظر قرار دهد. در صورتی که بافت این قسمت از پا از بین رفته باشد، ممکن است مراحل ساخت پروتز زیر زانو سخت تر و دقیق تر شود.
این پروتزها باید به زیر زانو متصل شوند؛ بنابراین باید استخوان و بافت مناسبی در این قسمت وجود داشته باشد تا اتصال محکم تر صورت پذیرد. در غیر این صورت در اثر فشار یا ضربه این پروتزها به راحتی از مفصل زانو جدا می شوند که این امر ایمنی افرادی که دارای قطع عضو هستند را کاهش می دهد.
وزن افراد عاملی مهم در ساخت پروتز
یکی دیگر از عواملی که باید قبل از ساخت پروتزهای زیر زانو به آن توجه شود، وزن افراد است. از آنجایی که این پروتزها وزن کلی بدن را تحمل می کنند؛ بنابراین وزن زیاد ممکن است فشار زیادی را به آنها وارد کند. از این رو شاید نیاز به کاهش وزن قبل از ساخت این اندام مصنوعی باشد.
هزینه مد نظر برای ساخت پروتز زیر زانو
یکی دیگر از نکاتی که افراد باید قبل از ساخت پروتز زیر زانو در نظر داشته باشند، هزینه هایی است که برای این کار در نظر گرفته اند. بدون شک ساخت پروتز با بهترین و پیشرفته ترین امکانات نیازمند صرف هزینه های بسیاری است.
برای این منظور در ابتدا باید بودجه مناسب جهت خرید و سفارش این محصولات و اتصال آنها به عضو قطع شده مشخص شود تا با خیال راحت و بدون هیچ گونه نگرانی سفارش این تجهیزات صورت پذیرد. به طور قطع هر چقدر هزینه بالاتری صرف ساخت این لوازم شوند، کیفیت آنها نیز افزایش پیدا می کند.
در این مقاله سعی کردیم که نکاتی را قبل از ساخت پروتز زیر زانو عنوان کنیم تا با آگاهی کامل ساخت و سفارش آنها صورت پذیرد. توجه به نکات گفته شده کمک می کند تا افرادی که دارای قطع عضو هستند، محصولی متناسب با نیازها و شرایط خود را تهیه کنند.
Source: www.hopkinsmedicine.org, www.technobyte.org
